Programy w ramach Funduszy Europejskich dla Regionów stanowią niezwykle cenne uzupełnienie instrumentów dotacyjnych z których mogą skorzystać przedsiębiorcy realizując inwestycje w badania i rozwój, m.in. w technologie cyfrowe, żywność wysokiej jakości, technologie medyczne czy zieloną gospodarkę. Warto sięgnąć po dostępne środki, zwłaszcza że wszystkie 16 województw otrzyma w sumie rekordową kwotę ponad 155 mld zł, co stanowi 44% wszystkich funduszy europejskich przyznanych Polsce.
Innowacje oraz badania i rozwój (B+R) to obszary o zróżnicowanym zakresie i potencjale. Zależy to m.in. od stopnia innowacyjności, z którym mamy do czynienia, tj. innowacją radykalną czy stopniową. Pierwsza kategoria określa innowacje, które na nowo definiują rynki, powodują całkowite zastępowanie wcześniej stosowanych rozwiązań czy technologii. Te drugie powodują ulepszenia w istniejących już produktach czy procesach.
Innowacyjność można też rozpatrywać z punktu widzenia zasięgu oddziaływania. Wyróżniamy tutaj innowacje w skali przedsiębiorstwa, kraju lub o zasięgu globalnym. Dlatego oferta Funduszy Europejskich jest skonstruowana w taki sposób, by skutecznie zaspokajać zróżnicowane potrzeby przedsiębiorców.
W perspektywie unijnej na lata 2021-2027, struktura programów obejmuje zarówno inicjatywy krajowe, jak i regionalne. Programy krajowe, takie jak FENG, charakteryzują się wysoką konkurencyjnością i wymogami w odniesieniu do innowacyjności, co może być zniechęcające dla wielu przedsiębiorstw. Programy regionalne, chociaż często oferują nieco mniej korzystne warunki, są bardzo dobrą alternatywą dla trudnych do zdobycia środków z FENG. Stanowią szansę dla tych, którzy nie spełniają kryteriów programów krajowych ze względu na mniej innowacyjne projekty.
Fundusze Europejskie dla Regionów to instrument finansowy Unii Europejskiej, którego celem jest wspieranie rozwoju regionalnego, gospodarczego i społecznego w poszczególnych regionach członkowskich. Fundusze są częścią szerszej polityki spójności, mającej na celu zniwelowanie różnic ekonomicznych między regionami UE.
Środki finansowe przeznaczone na programy regionalne na lata 2021-2027 zostały rozdzielone zgodnie z algorytmem opartym na kryteriach takich jak liczba ludności i Produkt Krajowy Brutto na mieszkańca. O wsparcie z tego typu programów mogą ubiegać się podmioty, które prowadzą działalność na terenie danego województwa. Każdy z nich ma nieco inną specyfikę – przede wszystkim każde województwo ma swoją Regionalną Strategię Innowacji i wynikające z niej Regionalne Inteligentne Specjalizacje (RIS). RIS określa branże, w których dane województwo chce się specjalizować i na których rozwój stawia, dlatego też i aplikowanie o dofinansowanie w regionach na projekty B+R może dotyczyć tylko branż z RIS. Oto na jakie wsparcie i w jakim zakresie mogą liczyć firmy w trwających obecnie konkursach regionalnych.
Od 26 stycznia do 6 marca trwa nabór w ramach programu Fundusze Europejskie dla Mazowsza dla projektów modułowych. To program skierowany do przedsiębiorstw, które chcą inwestować w zaawansowane technologie i ich rozwój. W ramach programu na wsparcie innowacyjnych projektów przewidziano budżet w wysokości 66,3 mln zł. Projekty będą wybierane w sposób konkurencyjny. Muszą obejmować pełen cykl procesu innowacyjnego lub wybrane jego elementy, zakończone skutecznym wdrożeniem (badania B+R są obligatoryjne). Składniki projektu modułowego obejmują: doradztwo, prace B+R w przedsiębiorstwach (w tym we współpracy z sektorem nauki), infrastrukturę B+R, prace przedwdrożeniowe, etap wdrożenia, rozwijanie kompetencji i kwalifikacji pracowników. Duże przedsiębiorstwa są uprawnione do uzyskania dofinansowania pod warunkiem współpracy z firmami z sektora MŚP. Według RIS dla Mazowsza, wspierane będą projekty z branż: bezpieczna żywność, inteligentne systemy zarządzania, nowoczesne usługi dla biznesu oraz wysoka jakość życia.
Od 25 stycznia do 18 kwietnia trwa także nabór wniosków z zakresu infrastruktury B+R w przedsiębiorstwach oraz prac B+R w przedsiębiorstwach w ramach Funduszy Europejskich dla Śląska. Program oferuje przedsiębiorcom wsparcie finansowe na opracowywanie i rozwijanie innowacji w takich obszarach jak: technologie informacyjne i komunikacyjne (ICT), medycyna, energetyka, przemysły wschodzące i zielona gospodarka. W puli znajduje się aż 376 mln zł, przy czym minimalna wartość dofinansowania, o którą będą musieli ubiegać się Wnioskodawcy, wynosi 2 mln zł, a maksymalna wartość kosztów kwalifikowanych projektu wynosi aż 33 mln euro. Taki budżet konkursu świadczy o tym, że woj. śląskie poważnie myśli o rozwoju regionu poprzez inwestycje w badania i rozwój. To istotny bodziec dla przedsiębiorstw, zachęcający do zwiększenia swoich przewag konkurencyjnych poprzez opracowywanie i wdrażanie innowacji, które przyczynią się również do podniesienia innowacyjności i konkurencyjności całego regionu – podkreśla Szymon Łokaj, ekspert z Innology.
Kolejne regiony za chwilę również uruchomią konkursy dla przedsiębiorstw na realizację projektów B+R. 15 lutego rozpocznie się nabór wniosków w ramach Funduszy Europejskich dla Dolnego Śląska w ramach działania “Innowacyjne przedsiębiorstwa”. Konkurs potrwa do 19 marca, a w puli znajduje się blisko 156 mln zł. Od 12 lutego do 6 marca przeprowadzenie konkursu planuje również region łódzki, budżet konkursu wyniesie 49,5 mln zł. W połowie roku wnioski o dofinansowanie będą mogły składać firmy z kolejnych regionów tj. lubelskiego i małopolskiego.
Perspektywa unijna na lata 2021-2027 wkracza w fazę, w której oferta programów dotacyjnych dla przedsiębiorstw jest coraz atrakcyjniejsza, m.in za sprawą wdrażania Funduszy Europejskich dla Regionów przez kolejne województwa. Część naborów na projekty B+R w regionach już zostało przeprowadzonych, część właśnie ruszyło, niektóre dopiero zostaną otwarte. Warto śledzić programy dotacyjne w naszych regionach i sięgnąć po środki, które pozwolą jeszcze efektywniej się rozwijać.