Jak podaje Europejska Agencja Środowiska, 1/4 całkowitej emisji CO2 w Unii Europejskiej w 2019 roku pochodziła z sektora transportu, z czego niemal 72% – z transportu drogowego. Zgodnie z Europejskim Zielonym Ładem, aby osiągnąć neutralność klimatyczną do 2050 roku, musimy ograniczyć emisje gazów cieplarnianych o 90% w porównaniu z poziomami z 1990 roku. Inwestowanie w zielone rozwiązania w obszarze infrastruktury komunikacyjnej to dziś priorytet w dążeniu do zrównoważonej gospodarki. Coraz więcej polskich miast stawia na zieloną komunikację. Co to oznacza?
Ekologiczny, zeroemisyjny transport zbiorowy
Indywidualny transport samochodowy jest nieefektywny energetycznie. Do przewiezienia jednego pasażera potrzeba niemal trzykrotnie więcej energii niż w przypadku jazdy autobusem. To naocznie pokazuje znaczenie transportu publicznego – zwłaszcza zeroemisyjnego – w dążeniu do zrównoważonej gospodarki. Dlatego sukcesywnie rośnie liczba inwestycji w nowoczesne, ekologiczne środki transportu. W wielu miastach znaczną część taboru stanowią dziś autobusy elektryczne, które zastąpiły używane dotychczas pojazdy spalinowe. Co więcej, na drogi wyjeżdżają także coraz liczniej autobusy zasilane wodorowym ogniwem paliwowym.
Ekologiczne zmiany w komunikacji miejskiej to efekt programu „Zielony transport publiczny” wdrażanego przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej – zauważa Justyna Piątek, rzeczniczka prasowa firmy Tormel, realizującej projekty w obszarze infrastruktury torowej i drogowej. Zgodnie z „Polityką Energetyczną Polski do 2040 roku”, w miastach powyżej 100 tysięcy mieszkańców każdy przetarg na autobus od 2025 roku powinien dotyczyć wyłącznie zero- i niskoemisyjnych pojazdów.
Zielone strefy w miastach
Jednym z najnowszych trendów w miejskiej polityce transportowej są zielone strefy, czyli obszary, gdzie ruch samochodowy jest ograniczony lub całkowicie zabroniony, a przestrzeń publiczna przeznaczona jest głównie dla rowerów i pieszych. W zielonych strefach – w końcu nazwa zobowiązuje – często pojawia się więcej terenów zielonych, takich jak parki czy skwery.
Wprowadzenie zielonych stref to wiele korzyści zarówno dla mieszkańców, jak i dla środowiska. Przede wszystkim ograniczenie ruchu samochodowego redukuje emisję spalin, co bezpośrednio przekłada się na poprawę jakości powietrza. Zielone strefy wpływają na obniżenie temperatury w miastach podczas upalnych dni, co jest szczególnie ważne w kontekście globalnego ocieplenia. Co więcej, sprzyjają zdrowiu publicznemu, zachęcając do aktywności fizycznej. Nie można zapomnieć też o ograniczeniu hałasu w przestrzeni miejskiej, co przekłada się na wyższy komfort mieszkańców.
Poznań inwestuje w zieloną komunikację
Przykładem inwestycji w ramach zielonej transformacji komunikacji w polskich miastach jest budowa nowej drogi rowerowej w Poznaniu. Ideą projektu jest poprawa komfortu i bezpieczeństwa rowerzystów w rejonie ulic Strzeleckiej, Królowej Jadwigi i Droga Dębińska. Inwestycja jest częścią Programu Rowerowego Miasta Poznania, który ma na celu integrację infrastruktury rowerowej i promowanie ekologicznych środków transportu.
Zaplanowana trasa rowerowa będzie przebiegać przez park im. Tadeusza Mazowieckiego. Co ważne, inwestycja ma w jak najmniejszym stopniu ingerować w zieleń parku. Droga rowerowa została zaplanowana za linią drzew, a w części trasy zrezygnowano z budowy krawężników, aby zminimalizować ingerencję w naturalne środowisko i nie uszkodzić korzeni pobliskich drzew. Projekt obejmuje także montaż instalacji nawodnienia zieleni – wylicza Justyna Piątek z Tormel. – To wyraz troski o zachowanie naturalnego charakteru tej ważnej miejskiej przestrzeni i jednocześnie dowód na to, że wykonawca może realizować inwestycje z poszanowaniem środowiska.
Infrastruktura rowerowa będzie wyposażona w oświetlenie, a także w małą architekturę, taką jak ławeczki, podpórki dla rowerzystów i kosze na śmieci. Dzięki temu zrealizowany projekt nie tylko poprawi komfort jazdy, ale również estetykę przestrzeni miejskiej.
Przyszłość zielonej komunikacji
Zielona transformacja komunikacji to proces, który potrwa co najmniej przez kilka najbliższych lat. Przede wszystkim miasta będą kontynuować rozbudowę infrastruktury sprzyjającej rowerzystom i pieszym oraz promować zrównoważony rozwój w ramach urbanistyki. W niedalekiej przyszłości mogą pojawić się inwestycje w bardziej zaawansowane rozwiązania technologiczne, takie jak autonomiczne pojazdy czy inteligentne systemy zarządzania ruchem.
Inwestowanie w zieloną komunikację to dziś nie tylko trend, ale ważny element zrównoważonego rozwoju polskich miast. Rozbudowa infrastruktury rowerowej, modernizacja transportu publicznego czy integracja zieleni miejskiej nie tylko poprawiają jakość życia mieszkańców, ale także przyczyniają się do ochrony środowiska i budowy zdrowszych, bardziej przyjaznych przestrzeni miejskich.