960 realizowanych i planowanych inwestycji na łączną wartość ok. 880 mld zł – polski rynek budowlany nie zwalnia tempa. W ostatnich latach obserwujemy znaczący wzrost liczby realizowanych projektów. Nowe inwestycje mają m.in.: wzmocnić infrastrukturę, poprawić warunki życia Polaków, czy też przyciągnąć kapitał zagraniczny. Jak wygląda obecna sytuacja inwestycyjna w Polsce? W jakie projekty inwestuje się najwięcej? Z jakimi wyzwaniami mierzą się inwestorzy? I jaką rolę w procesie odgrywają inwestorzy zastępczy? Sprawdzamy.
Ożywienie na rynku budowlanym
Polski rynek budowlany wkroczył w 2024 r. z optymizmem, oczekując uruchomienia funduszy z Krajowego Planu Odbudowy (KPO). Polska otrzymała z Komisji Europejskiej na finansowanie KPO ponad 11,3 mld euro – 3,25 mld euro w formie dotacji i 8,14 mld euro w postaci pożyczek. Do 20 czerwca br. z części dotacyjnej wypłacono ponad 8,7 mld zł. Głównymi beneficjantami programu jest sektor energetyczny. Zainteresowanie wzbudza także program REPowerEu, którego celem jest przyspieszenie transformacji energetycznej.
Poruszenie na rynku budownictwa infrastrukturalnego wywołało z kolei zwiększenie nakładów inwestycyjnych, zaplanowane przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA). Mowa o kwocie 19,5 mld zł – to o 4 mld zł więcej niż w ubiegłym roku. W ramach inwestycji realizowany jest między innymi program budowy 100 obwodnic na lata 2020-2030.
Inwestycji budowlanych nie brakuje w sektorze przemysłowo-logistycznym. To wynik intensywnego rozwoju e-commerce, związanego m.in. ze zjawiskiem przenoszenia łańcuchów produkcji z Azji do Europy. W ostatnich latach Polska stała się ważnym graczem na rynku magazynowym w Europie Środkowo-Wschodniej, przyciągając zarówno krajowych, jak i zagranicznych inwestorów – zauważa Andrzej Przesmycki, CEO w PM Inwestor Zastępczy, firmie świadczącej usługi inwestora zastępczego i zajmującej się wspieraniem inwestorów na każdym etapie procesu inwestycyjnego: od wstępnych analiz, przez projektowanie, po nadzór budowlany. – Zasoby nowoczesnej powierzchni magazynowo-logistycznej w Polsce rosną w imponującym tempie. Na koniec 2023 r. całkowita powierzchnia magazynowa wynosiła około 30 mln m², a w 2024 r. może przekroczyć 34 mln m² – dodaje.
Największe inwestycje w Polsce
Jedną największych inwestycji planowanych na najbliższy czas jest budowa Centralnego Portu Komunikacyjnego (CPK), czyli węzła przesiadkowego między Warszawą a Łodzią. Ma on połączyć transport lotniczy, kolejowy i drogowy.
Wśród innych kluczowych inwestycji budowlanych na polskim rynku wymienia się dwie elektrownie jądrowe (na Pomorzu i w Wielkopolsce), Port Gdańsk – Port Centralny, drogę wodną Gdańsk-Warszawa, Kanał Śląski, tunel kolejowy Łódź Fabryczna-Lublinek, realizację kilku małych reaktorów jądrowych (SMR), czy też rozbudowę autostrady A4.
Na najbliższy czas zaplanowano także budowę Pałacu Saskiego, budowę Centrum Badawczo-Analitycznego Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH, a także rozbudowę i modernizację Centrum Onkologii Instytutu im. Marii Skłodowskiej-Curie.
Kluczowe inwestycje kubaturowe w sektorze przemysłowym to natomiast: budowa zakładu integracji i testowania półprzewodników Intel, fabryki elektrycznych samochodów dostawczych Mercedes Benz, fabryki pomp ciepła Bosch, fabryki samochodów elektrycznych Izera, fabryki ogniw fotowoltaicznych Giga PV oraz fabryki elementów do farm wiatrowych offshore.
Nieocenione wsparcie inwestorów
Kubaturowe inwestycje budowlane są ważnym elementem w polskiej gospodarce – przede wszystkim napędzają jej rozwój, tworząc popyt na materiały budowlane, usługi transportowe oraz inne towary i usługi. Inwestycje w nowoczesne centra badawczo-rozwojowe wspierają rozwój innowacji i transfer technologii do różnych sektorów gospodarki. Natomiast inwestycje w budowę szpitali, szkół, obiektów sportowych i kulturalnych poprawiają dostęp do usług publicznych i podnoszą jakość życia mieszkańców.
Jednak realizacja dużych inwestycji budowlanych to nie tylko szanse, ale i wyzwania. Problemem dla inwestorów jest dziś przede wszystkim znalezienie odpowiedniej lokalizacji. Wysokie koszty gruntów mogą znacząco wpłynąć na rentowność projektów budowlanych, a ograniczona dostępność działek może opóźniać realizację inwestycji. Do tego dochodzą wysokie koszty materiałów budowlanych i robocizny, a także skomplikowane procedury administracyjne i długi proces uzyskiwania pozwoleń.
Co więcej, duże inwestycje kubaturowe wymagają skutecznego zarządzania i koordynacji wielu działań. Ich brak może prowadzić do opóźnień, błędów w realizacji prac oraz problemów z jakością wykonania – wyjaśnia Andrzej Przesmycki z PM. – Dlatego w przypadku skomplikowanych projektów, ale nie tylko, warto korzystać z pomocy inwestora zastępczego. – podkreśla.
Kim jest inwestor zastępczy?
Inwestor zastępczy to firma, która na podstawie umowy z inwestorem bezpośrednim realizuje za niego wszystkie czynności w ramach danego procesu budowlanego. Innymi słowy, jest to podmiot, który zarządza projektem budowlanym, podejmując decyzje i działania niezbędne do jego efektywnego zakończenia. Inwestor zastępczy nadzoruje i koordynuje wszystkie etapy realizacji inwestycji. W imieniu Zamawiającego kontaktuje się z wykonawcami, dostawcami, instytucjami publicznymi i innymi stronami zaangażowanymi w projekt, monitoruje budżet i wydatki, a także dba o to, by projekt był realizowany zgodnie z określonymi standardami jakości – wyjaśnia założyciel i prezes zarządu firmy PM Inwestor Zastępczy.
Profesjonalne i kompleksowe zarządzanie projektem, redukcja ryzyk związanych z inwestycją, optymalizacja kosztów, wsparcie administracyjne i prawne oraz kontrola bezpieczeństwa i jakości – to tylko niektóre z zalet, jakie oferuje współpraca z inwestorem zastępczym. To partner, który pełni kluczową rolę w koordynacji prac budowlanych, zapewniając, że projekt przebiega zgodnie z planem i harmonogramem. Dzięki specjalistycznej wiedzy i doświadczeniu, inwestor zastępczy może wprowadzać innowacyjne narzędzia technologiczne, np. takie jak BIM (Building Information Modeling) oraz systemy zarządzania projektami, co dodatkowo zwiększa efektywność realizacji inwestycji.