Wysokie wymagania i oczekiwania rynku oraz nieustannie rosnąca konkurencja, stawiają obecnie przed firmami ogromne wyzwania – na każdym etapie produkcji. W wielu branżach, a szczególnie w przemyśle AGD/RTV/AUTOMOTIVE, integralną częścią cyklu produkcyjnego jest druk przemysłowy, który nadaje produktom cechy funkcjonalne lub służy do dekoracji i znakowania gotowych produktów. Można śmiało stwierdzić, iż druk przemysłowy jest obecnie nieodłącznym elementem niemal każdego wyrobu. Sprawdźmy, na czym polega.
Precyzja i trwałość zadruku bez względu na kształt przedmiotu
Rozpowszechnionymi i ciągle udoskonalanymi technologiami druku przemysłowego są sitodruk (zwany także serigrafią) oraz tampodruk. – Pomimo nowoczesnych technologii druku cyfrowego inkjetowego, który podbija rynek reklamowy, te dwie, tradycyjne już techniki druku, są i pozostaną niezastąpione jeszcze przez długie lata. – uważa Tomasz Gałecki, założyciel i współwłaściciel drukarni GRAFFITI STUDIO, będącej częścią grupy ETISOFT, z wykształcenia technolog poligrafii, z prawie 30-letnim doświadczeniem w branży.
– Ich przewagą, oprócz szybkości, efektywności i wyjątkowej precyzji druku, jest możliwość bardzo trwałego zadruku przedmiotów o nietypowych kształtach i wykonanych z różnych materiałów: metali, szkła, tworzyw sztucznych, kompozytów, gumy, drewna, ceramiki oraz tekstyliów. Praktycznie nie ma tu ograniczeń w zakresie podłoży i ich kształtu. – wyjaśnia.
W każdym przypadku istnieje możliwość zastosowania którejś z dwóch wymienionych technologii druku. Dodatkowo wyróżnia je możliwość: używania farb o specjalnych właściwościach dobieranych do określonego podłoża, stosowania kolorów mieszanych na zamówienie, stosowania farb i lakierów strukturalnych, nakładania na wybraną powierzchnię specjalnych klejów lub powłok lakierniczych o określonych grubościach.
Sitodruk w produkcji paneli dotykowych i płyt kontrolnych
Sitodruk jest bez wątpienia jedną z najpopularniejszych i najważniejszych technologii druku przemysłowego. Jest to także jedna z najbardziej wszechstronnych i elastycznych technologii poligraficznych. Poza typowym przemysłem poligraficznym, reklamowym czy odzieżowym, znajduje zastosowanie w wielu innych branżach.
Od lat stosuje się go w przemyśle elektronicznym, gdzie używany jest między innymi w procesie produkcji tzw. obwodów drukowanych (płytek z nadrukowanymi ścieżkami), do których montowane są elementy i podzespoły elektroniczne. Urządzenia, takie jak smartfony i tablety, także nie mogłyby działać, gdyby nie sitodruk, stosowany podczas produkcji ekranów dotykowych.
– Druk sitowy w ostatnim dziesięcioleciu stał się niekwestionowanym liderem w kategorii produkcji elektroniki użytkowej. Technologia ta nie ma sobie równych i pozwala na osiągnięcie wyjątkowej trwałości i precyzji nadruku. Nic więc dziwnego, że znalazła także szerokie zastosowanie w przemyśle motoryzacyjnym czy AGD. Stosuje się ją powszechnie przy produkcji np. liczników samochodowych oraz elementów wykończeniowych i dekoracyjnych imitujących drewno czy metale. Sięga się po nią także w produkcji dotykowych paneli sterujących do pralek, lodówek, kuchenek i innego sprzętu elektrotechnicznego. – wymienia Tomasz Gałecki.
Technika sitodruku – jak to się robi?
W technologii sitodruku farbę, klej, lakier lub inną substancję, przeciska się na docelowe podłoże przez oczka specjalnych sit – stąd nazwa tej techniki druku. Elementem drukującym jest specjalna, pleciona siatka (najczęściej nylonowa lub metalowa), rozpięta na metalowej ramie i pełniąca rolę szablonu. Oczka siatki mają średnicę zaledwie od 10 do 100 mikrometrów. To od ich wielkości zależy grubość nakładanej farby oraz szczegółowość i ostrość nadruku.
Na etapie przygotowania, siatka powlekana jest specjalną, światłoczułą warstwą. Po wyschnięciu naświetla się ją światłem UV, poprzez nałożony na nią film/szablon z obrazem. Miejsca wyeksponowane na działanie światła zostają utwardzone, a te przysłonięte przez szablon – wymyte strumieniem wody. W efekcie otrzymuje się siatkę, której część oczek jest zamknięta, a część otwarta. Przez te otwarte oczka, za pomocą specjalnego, gumowego rakla, farba jest przepychana bezpośrednio na docelowe podłoże.
Proces ten odbywa się w półautomatycznych lub automatycznych maszynach sitodrukowych. Oprócz standardowych maszyn sitodrukowych, arkuszowych i rolowych, na specjalne zamówienie powstają często nietypowe konstrukcje. Ich budowa, wymiary, ilość sekcji drukujących, sposób suszenia farby, automatyka i wyposażenie dodatkowe, bardzo często dostosowane są do konkretnych potrzeb i podłoży lub kształtów elementów drukowanych.
Tampodruk – druk na niedużych elementach, dla wielu gałęzi przemysłu
Maszyny do tampodruku także powstają z myślą o konkretnych potrzebach produkcyjnych. Znajdują powszechne zastosowanie przy produkcji niedużych elementów dla przemysłu motoryzacyjnego, kosmetycznego, elektrotechnicznego oraz AGD. Technika tampodruku polega na przeniesieniu farby z metalowej matrycy na docelowe podłoże. Robi się to za pomocą miękkiego, silikonowego tamponu. Jego twardość i kształt dopasowane są do drukowanego podłoża.
Technikę tę stosuje się wszędzie tam, gdzie – z uwagi na ukształtowanie drukowanej powierzchni lub wystające elementy – nie da się zastosować sitodruku. Przeważnie są to różne drobne elementy, takie jak: przyciski, pokrętła, buteleczki, zakrętki, opakowania z tworzyw sztucznych, gadżety reklamowe, obudowy urządzeń elektrotechnicznych, a czasem większe elementy obudów sprzętu AGD.
– Technologia tampodruku umożliwia, podobnie jak w sitodruku, zastosowanie farb o specjalnych właściwościach i kolorach. Możliwe jest także użycie większości farb stosowanych w sitodruku, choć zazwyczaj stosuje się dedykowane farby tampodrukowe. – tłumaczy ekspert z ETISOFT.
Maszyny do zadań specjalnych
Obecnie w większości przypadków wykorzystywany jest głównie sitodruk – z uwagi na jego uniwersalność. Drukarnie sitodrukowe, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom klientów i potrzebom rynku, sukcesywnie wzbogacają swoje wyposażenie o najnowocześniejsze maszyny jedno i wielokolorowe, zdolne drukować zarówno na przedmiotach, jak i arkuszach o rozmiarach nawet kilku metrów.
W GRAFFITI STUDIO część z maszyn, a właściwie całych linii produkcyjnych, powstała pod konkretne grupy produktowe. Przykładem są zaprojektowane i zbudowane na specjalne zamówienie ośmiokolorowe maszyny do nadruku np. dekoracyjnych paneli frontowych czy tzw. window paneli montowanych w sprzętach AGD. Zastosowano w nich najnowocześniejsze dostępne na świecie rozwiązania, i dostosowano je do naszych indywidualnych oczekiwań.
– Posiadając sześć tego typu specjalnych, wielokolorowych linii sitodrukowych oraz kilkanaście standardowych maszyn arkuszowych, możemy z powodzeniem konkurować z dalekowschodnimi i zachodnioeuropejskimi drukarniami. – zauważa Tomasz Gałecki. Takie wyposażenie pozwala efektywnie i z bardzo wysoką wydajnością produkować elementy z nadrukiem dla najbardziej wymagających europejskich odbiorców, a także sprostać oczekiwaniom i rygorom jakościowym producentów urządzeń elektrotechnicznych i sprzętu AGD.